Sinds de Koninklijke Bibliotheek haar historische kranten beschikbaar maakte op haar website hebben wij, net als alle andere onderzoekers in Nederland, dagenlang aan het computerscherm gekluisterd gezeten - likkebaardend en vol vreugde over de enorme hoeveelheid onderzoeksgegevens die één klap te vinden zijn! Met drie lopende projecten en ons eigen stamboomonderzoek gingen we ineens met reuzenschreden vooruit. Vandaar dat we ook met enige ontzetting de discussie over het wel of niet plaatsen van 'foute' kranten uit oorlogstijd volgen, die overigens op het Archiefforum al werd uitgevochten voordat de kranten erin doken. Gerry van der List wees in Elsevier al op het feit dat niemand bezwaar maakt tegen de digitalisering van historische kranten, waarin vanuit de heersende tijdgeest zaken over slavernij of de vrouw werden vermeld, die nu echt niet meer door de beugel kunnen. Niemand gaat er van uit, dat de huidige lezers onder de slechte invloed van die kranten hun vrouw het stemrecht weer zullen ontnemen. En Herkauwer geeft in zijn blog haarfijn aan, dat het criterium 'haatzaaierij tegen deze of gene bevolkingsgroep' feitelijk het merendeel van onze historische letterproductie rijp voor de brandstapel maakt, te beginnen met de Bijbel. Bovendien is een groot deel van de haatzaaiende propaganda die de bezetter ooit publiceerde over esoterische verenigingen als de vrijmetselarij, gewoon verkrijgbaar in tweedehands boekenwinkels als De Slegte. Die boekjes dragen nog dagelijks bij aan de verspreiding van vooroordelen, zonder dat het OM zich daar druk om maakt...
Wanneer je op de website van het Haags Gemeentearchief het Bevolkingsregister raadpleegt, zie je een waarschuwende 'pop-up' die je er op attent maakt, dat er privacywetgeving gemoeid is met de gegevens van nog levende personen. Hoe eenvoudig zou het zijn om een dergelijke waarschuwing in de krantendatabase aan te brengen, die gebruikers er op attent maakt dat een deel van het materiaal een inhoud heeft die tegenwoordig als moreel verwerpelijk, haatzaaiend en/of strafbaar wordt beschouwd?
De KB schrijft het volgende in haar meest recente nieuwsbrief:
'Aan het online plaatsen van kranten uit de Tweede Wereldoorlog, en dan vooral van ‘foute’ kranten, kunnen wel bezwaren kleven van juridische en ethische aard. De KB heeft daarom hierover een besloten discussie gehouden met vertegenwoordigers van verschillende maatschappelijke groeperingen en ervaringsdeskundigen. Breed wordt de mening van de KB gedeeld dat dit belangwekkende historische materiaal ongecensureerd beschikbaar moet komen. De KB als nationale bibliotheek wil alle bronnen beschikbaar maken, zonder naar inhoud of gebruiker te selecteren. Met die opvatting is niet iedereen het eens, maar de KB is bereid hiervoor haar nek uit te steken. Op 16 september wil de KB alvast enkele kranten online zetten, bij de afsluiting van het VWS-programma Erfgoed van de Oorlog, dat digitalisering van deze kranten heeft gesubsidieerd'.Bravo. Dat 'nek uitsteken' zouden meer erfgoedinstellingen eens kunnen proberen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten